Di perseenlich Anredd in de Kreiznacher Mundart is unkompliziirt. Mit Leit wo merr weeß wo‘se herkomme, hot unsereener kee Schwiirichkeide. Merr is schnell midden kondant, merr werrd ebbes vunen gewahr, wo merr in der per „Sie-form“ schdunnelang defor brauche deet bis merr dehinner käm, un merr wär immer noch falsch informiirt. Merr redde di uns fremde Leit mit „Sie“ aan, un wemmer merke, dass merr di selb „Temperadur“ honn, dass de Geejeiwwer eem sympadisch is, dann wexele merr schunn im eerschde Satz di Grammadik: „Saan’se e’mol, sinn „Sie“ vun auswärts odder „bische“ vun do?“ Wenn eener dodruff kee bassend Antwort hot, dann kammer mit „Sieze“ es Geschbräch weiderfihre. Di Dischdanz werrd awwer greeßer, das muss merr wisse. De Reschbekt, der middem „Sieze“ ve’bunn is, lässt di Unnerhaldung oft trugge werre. Merr werrd vornehm un ve’leicht aach heeflich, wemmer so ebbes noch druff hot. Mich hot’s Unglick vor ville Johre noch voll getroff, als ich 1946 uff de Schbarkass aangefang honn ze schaffe. De Direkder wa noch e’Kommisskopp vun 14/18 un Vorsitzender vumm Kriicherverein. Der hot mich uff de Ingangstrepp begriißt:“Wo will „Er“ den hinn?“ Ei ich wa ganz err un saat: „Er“ will sich vorschdelle. Ich deet geere Lehrbub bei der Schbarkass werre.“ De Herr Direktor Müller wollt mit „Herr Direktor“ aangeredd werre un weeje dem, merr hot’s ve’gess! Er awwer wollt sich mit de Aanredd in de „dritten Person“, also mit „Er“, der Reschbekt ve’schaffe, der ihm annerscht ve’leicht nit erbracht worr wär. Merr honn all „geduckt“, wenn’er kam un wi err hommer geschafft, wenner eem iwwer di Schuller geguckt hot un saat:“Er arbeitet aber langsam. Der Dhonau in der Sparabteilung tipp doppelt so schnell wie „Er“.“ Reschbekt hadde merr keene vorem, nor Ängscht, di hodder seine Leit gemacht. So gesihn is di Aanredd in de Grammadik nor e’Sach vumm soziale Gefäll. Desdeweeje redd ich no fuffzich Johr Schbarkassediinscht heit nor noch Kreiznacher Mundart, wo merr in zwee Minudde weeß, wen merr vor sich hot. „Gelle, Du bisch doch es Biddebennersch Kall? Duun’se doch e’mol di Maske vun de Nas, dass ich Dich besser sihn kann. - Och, entschuldigen „Sie“ bitte, ei „Sie“ sinn jo e‘ganz anner wi ich gemeent honn, der „Sie“ wäre. Nix for ungut! Falle‘se nit!“ So heert sich Kreiznacherisch im O-Ton aan. Gewehnungsbederfdich, doch wemmers kann is’es scheen!
0 Kommentare
Antwort hinterlassen |
AutorKarl Rudolf Hornberger alias „de Hombes“ ist ein Fotograf und Mundartdichter aus Bad Kreuznach im Tal der Nahe am nördlichen Rand des Nordpfälzer Berglandes. Seine Mundartglosse "Em Hombes in die Fiiss gelaaf erscheint regelmäßig im "Oeffentlichen Anzeiger". Kategorien
|